Հետաքրքիր է, որ ճակատագիրը երբեք մեզ՝ հայերիս երես չի տվել, երբեք չենք ապրել անհոգ ու հանգիստ, առանց կորուստների ու ցավերի։ Հաճախ կամ գրեթե միշտ, զգացել ենք օտար տիրակալների և անկոչ բարբարոսների թուր ու թվանքի սրությունը: Տուժել ու կորցրել ենք, թալանվել ու կործանվել, բայց այնուամենայնիվ, այնքան ուժ ու կորով ենք գտել ինքներս մեր մեջ, որ փյունիկի պես վերստին վեր ենք հառնել մոխիրներից: Շատ ենք սխալվել ու երբեք չենք խրատվել, դասեր չենք քաղել ո՛չ մեր դառը պատմության էջերից, ո՛չ էլ սխալների հետևանքներից: Մեր ազգի անցած ուղին այնքան երկար է ու հին, որ շատ ազգեր դրա կեսն անգամ ապրած ու անցած չկան: Տրամաբանության բոլոր օրենքներով այսօր մենք սխալվելու իրավունք չունենք, եթե, իհարկե, անցյալի դասերը սերտած լինեինք: Բայց արի ու տես, որ պատմությունը սիրում է կրկնվել, իսկ մենք էլ «սիրում» ենք տառապել, բայց կրկնել մեր սխալները:
Այսօր էլ է կրկնվում պատմությունը, իսկ մենք «հաճույքով» կրկնում ենք նույն սխալները: Իսկ սա արդեն ազգային բնավորության հարց է:

Ձեզ եմ համառոտ ներկայացնում հայ ժողովրդի կյանքից մի փոքրիկ հատված, որը և դարձավ մեր պատմության այն հերթական ու բնորոշ սխալներից մեկը, որն իր ճակատագրական հետևանքներով առկա է մինչև այսօր: Այդ պատմությունից կիմանանք, թե ինչպես հայերը հաստատվեցին Լեհաստանում և ինչպես կազմավորվեց հայկական համայնքը:

Czytaj dalej →